Columns & opinie
Column: De laatste roker
Tim Hoffman
donderdag 7 maart 2019

In vrijheid roken: ooit een verworvenheid van de moderne mens, nu een zonde, en zonden worden uit het openbare leven verdreven. De universiteit volgt het streven naar een rookvrije samenleving. Nadat eerst de rechtenfaculteit aankondigde rokers naar het Van der Werfpark te willen verbannen, staat er nu een universiteitsbreed rookverbod op stapel. Voor de ingang van universiteitsgebouwen, in de voorheen vrije buitenlucht, mag binnenkort niet meer worden gerookt.

Het is natuurlijk ook heel vervelend: twee seconden je adem moeten inhouden voordat je veilig binnen bent. Als je door de stad achter een auto fietst, moet je rook inademen die schadelijker is en ook nog eens stinkt, maar auto’s mogen vooralsnog gewoon langs de universiteit blijven rijden.

Gezondheid - in de beperkte definitie van een lang leven - is heilig geworden, dus zij die aanstoot menen te moeten nemen aan de rook van een ander hebben op voorhand het gelijk aan hun zijde. De roker is een zondebok geworden, terwijl mensen met een stinkadem of onaangename lichaamsgeur vrijuit gaan.

Roken is ongezond. Ik zal mensen die willen stoppen niet tegenhouden, ik zou hen zelfs aanmoedigen, maar rokers die in het besef van de destructieve gevolgen van hun gebruik bewust blijven opsteken verdienen ook enige bewondering. Het zijn absurde helden, die zich verzoenen met hun eigen eindigheid. Zij bezweren de dood door hem tot vriend te maken.

Mensen die hiermee niet kunnen omgaan en de dood op alle mogelijke manieren proberen te ontkennen, ontnemen anderen de mogelijkheid om te leven of sterven zoals ze het zelf willen. Zij zijn daarnaast blind voor de esthetiek van het roken. Beter dan Flaubert kan ik het niet verwoorden: ‘Domme mensen zeggen altijd: “Een merkwaardig genoegen, alles gaat in rook op!” Alsof de mooiste dingen van de wereld niet in rook opgaan! Neem nu de roem! De liefde! En onze idealen, waarde vrienden, wat gebeurt daarmee, wat gebeurt daarmee?’

Een andere tabaksvriendelijke schrijver, Hermans, schiep bijna 30 jaar geleden in De laatste roker een dystopisch beeld van Nederland anno nu. Engels is de voertaal geworden en het rookverbod totaal. De politie voert een niet minder dan moordzuchtige klopjacht op rokers, zodat roken wel heel dodelijk wordt. Het is nog onbekend welke sancties de universiteit zal instellen tegen rokers voor haar gevels, maar laten we hopen dat de Nederlandse taal het enige slachtoffer zal blijven.

Als de laatste roker al op aarde is, dan hoop ik dat hij zijn rol als zondebok waardig op zich neemt, alle zonden in zich opzuigt en de genade uitblaast in onze gezichten.

Tim Hoffman is student geneeskunde