‘Toen de PvdA nog in het kabinet zat, kregen we luxe broodjes als lunch’, zegt Djairo Terpstra (23, master internationale politiek). ‘Nu moeten we onze eigen broodjes smeren.’ Geeft niks, vindt Judith Lemkes (22, Nederlands/politicologie). ‘Zo is het ook goed.’

De Leidse studenten zijn deze zaterdag afgereisd naar Groningen voor het najaarscongres van de Jonge Socialisten. Samen zitten ze in het bestuur van de jongerenafdeling van de PvdA: Terpstra is secretaris, Lemkes ‘bestuurslid Scholing’. Vanochtend hebben ze het thema ‘feminisme en emancipatie’ uitvoerig behandeld, de jaarrekening besproken en zijn er moties ingediend. Na de lunch is het tijd voor campagne: in de binnenstad gaan ze stemmen werven voor de Groningse herindelingsverkiezingen.

Gehuld in rode PvdA-jassen en met een flinke bos rode rozen in de armen gaan ze de straat op. Eerste halte: de Vismarkt, waar partijleider Lodewijk Asscher met een microfoon op de barricade klimt. ‘Dit kabinet heeft de wind economisch vol in de rug nadat we met zijn allen de crisis hebben gevoeld’, roept hij zijn partijgenoten toe. ‘Maar wat zegt het kabinet? Eerst de grote bedrijven! Dat marktdenken is over de datum. Deze vorm van liberalisme is over de datum. Deze VVD-mentaliteit is over de datum.’

De toespraak is het startschot van het welbekende PvdA-charmeoffensief: het uitdelen van in totaal vierduizend rozen aan de Groningers. ‘Die geef ik aan mijn zoon’, zegt een vrouw die een roos van Lemkes aanneemt. Terwijl een jongedame haar vingertop licht verwondt aan de doorn van een roos, gaat een jongen van een jaar of twintig met de bloem door zijn knieën voor een van zijn vrienden, met bulderend gelach tot gevolg. Een vrouw van middelbare leeftijd geeft haar roos toch maar weer terug aan Lemkes. ‘Ik ben aan het winkelen, het is toch niet zo handig’, verontschuldigt ze zich. Bij het station biedt Terpstra een buitenlandse man een roos aan. ‘Romantico?’ vraagt hij onbegrijpend. ‘Pay for this?’

Toch heeft het uitdelen wel degelijk zin, zegt Terpstra. ‘Volgens de lokale afdeling van Leeuwarden heeft het vorig jaar echt effect gehad bij hun herindelingsverkiezingen. Daar waren we de grootse partij, met elf zetels. Hopelijk gebeurt dat hier ook.’ ‘Het geeft voldoening dat de mensen het zo leuk vinden’, zegt Lemkes. Al hebben jonge mensen meer behoefte aan iets bruikbaars dan aan een roos, geeft ze toe. ‘Als we met de Jonge Socialisten actie voeren, geven we meestal geen rozen weg, maar condooms of flesopeners.’

In het voorjaar van 2017 maakte de PvdA bij de Tweede Kamerverkiezingen een duikvlucht: met een recordverlies van 29 zetels kelderde de partij naar 9 zetels. Dat resultaat had ook zijn weerslag op de gemeenteraadsverkiezingen afgelopen maart. ‘Maar als je in het kabinet zit moet je soms dingen verdedigen waar je het niet mee eens bent’, zegt Terpstra. ‘En in de laatste peilingen staan we op vijftien zetels, dus het gaat weer beter. Maar doordat we nu minder zetels hebben, krijgt het bestuur wel een stuk minder subsidie. Onze vergoeding is bijna gehalveerd. Wij krijgen 400 euro per maand, terwijl oudere besturen 700 euro kregen.’

Door hun politieke werk staat hun studie niet meer bovenaan de prioriteitenlijst. ‘Gemiddeld zijn we er dertig uur per week mee bezig’, vertelt Lemkes. ‘Ik probeer dit jaar veertig punten te halen en lig nog op schema. Maar binnenkort wordt het weer drukker: dan begint de campagne voor de Provinciale Staten- en Europese verkiezingen.’ Ze houdt zich vooral bezig met het organiseren van lezingen, ledenweekends en cursussen. ‘Laatst hadden we een cursus over de verhouding tussen journalisten en politici. Binnenkort hebben we een uitje naar de Eerste Kamer.’

Terpstra moet nog twee vakken halen, waarna hij aan zijn scriptie gaat beginnen. Maar hij is vooral druk met bestuurswerk: mailen, de campagne voor de Provinciale Statenverkiezingen opzetten, inventariseren welke kandidaten er in de regio’s beschikbaar zijn, ALV’s bezoeken en wekelijks in Den Haag vergaderen. ‘Ik vind het leuker om me met de organisatie bezig te houden dan met de politieke inhoud’, zegt hij. ‘Ik hoef bijvoorbeeld niet zo nodig in de gemeenteraad.’

Alle rozen zijn uitgedeeld en iedereen keert terug naar de congresruimte. In een zaal waar op de bar een ingelijste portretfoto van oud-premier Kok staat, vertelt Terpstra waarom hij zich zo graag voor de partij inzet. ‘Ik geloof sterk in gelijke kansen en gelijkheid. Met de PvdA hebben we er bijvoorbeeld voor gezorgd dat mbo’ers nu een OV-kaart krijgen.’ Ook Lemkes wil graag ‘bijdragen aan een eerlijker samenleving waarin inkomen, opleiding of afkomst niet uitmaakt voor je toekomst’.

Hoe verhouden de Jonge Socialisten zich ten opzichte van hun moederpartij? Soms zijn ze het oneens, erkent Terpstra. ‘We zijn wat linkser dan de PvdA. Maar over het algemeen liggen we op één lijn.’ Lemkes: ‘Het is belangrijk om als jongeren kritisch te zijn.’

Nadat in verschillende gespreksgroepen campagne-ideeën zijn uitgewerkt voor de emancipatie van etnische minderheden, de LHQBT+ gemeenschap, vrouwen en ‘praktisch opgeleiden’, geeft Tweede Kamerlid en oud-minister voor Buitenlandse handel en Ontwikkelingssamenwerking Lilianne Ploumen nog een speech. Volgens haar moet er nog een hoop gebeuren op het gebied van emancipatie. ‘Hoewel ik dacht dat mannen wel doorhadden dat seksisme niet meer kan, hebben we een Amerikaanse president die wegkomt met “Grab them by the pussy”. Of neem de nieuwe president van Brazilië (Bolsonaro, red.), die is verschrikkelijk. Die zegt tegen vrouwen dat ze te lelijk zijn om te verkrachten. Kortom: de strijd is nog niet gestreden!’

Oók niet in Nederland, vindt ze. ‘We doen het heel slecht als het gaat om vrouwelijke hoogleraren.’ En ook in het bedrijfsleven en de politiek is er nog een lange weg te gaan. ‘Als je een lijstje vindt waar Nederland in de top staat, dan hoor ik het graag.’

Een Jonge Socialist wil weten wat ze dan van de ‘seksistische partij SGP’ vindt. ‘Van der Staaij is een meester in bondjes sluiten’, prijst Ploumen de SGP-voorman. ‘Maar als ik hoor hoe SGP’ers zich uiten in de debatten, als het gaat over abortus of over de vrouw in de keuken, dan schrik zelfs ik. Het enige wat je dan kan doen is blijven duidelijk maken dat je het absoluut niet eens bent met de onzin die ze uitkramen.’

Tijd voor het gezamenlijke avondeten. Na een dag vergaderen, campagne voeren, naar sprekers luisteren en discussiëren over emancipatie, hebben de meesten wel trek in een vegetarische pastamaaltijd. ‘Op het vorige congres hebben we uit milieuoverwegingen de motie aangenomen dat we alleen nog vegetarisch eten op congresdagen’, zegt Terpstra terwijl hij aan tafel schuift. Samir Ahraui (24) van de afdeling Den Haag-Leiden is alvast begonnen met eten, ook al heeft nog niet iedereen opgeschept. Dat hoeft ook niet, lacht hij. ‘Onze solidariteit heeft grenzen.’

Update: De PvdA heeft in Groningen zes zetels behaald, evenveel als de partij al had. GroenLinks werd de grote winnaar en steeg van vier naar elf zetels.