Studentenleven
Column: De student
donderdag 22 november 2018

Soms is het verleidelijk om te denken, dat door alle tijden heen, op alle plaatsen, studenten in wezen hetzelfde zijn. De student lijkt een archetype, universeel als de universiteit waaraan zij studeren. Overal met hetzelfde bezig, overal dezelfde overwinningen en nederlagen.

Het geklaag over studenten klinkt ook al sinds er universiteiten bestaan. Aan het ouderlijk gezag ontkomen, zouden zij zich schuldig maken aan dronkenschap, een losbandig leven in bed en andere verdorvenheden. De luie donders die hun lessen laten versloffen hebben eigenlijk nooit gedeugd.

Soms ben je haast genoodzaakt om te concluderen dat het waar is. Ook in Parijs, waar ik momenteel studeer, kwamen de uit de hele wereld toegestroomde studenten mij aanvankelijk maar al te bekend voor. Italiaanse studenten die eerst nog zo aardig leken, maar je dan meenemen naar McDonald’s. Feesten in de tuinen van het Louvre, waar lompe EDM alle sacrale schoonheid vernietigt. Heimwee naar Nederland was niet nodig.

Maar alles veranderde, toen ik kennismaakte met de menssoort, waarvoor de universiteit bedoeld is: de Parijse student. Ongeacht studierichting of achtergrond, de Parijse student is van een ongeëvenaarde klasse. Elke student kan meepraten over academische onderwerpen, want dat is hier normaal. Hier word je niet raar aangekeken, maar geprezen, als je iets verhevens zegt. Nut is hier geen criterium om een studie mee te beoordelen. Filosofie staat in het hoogste aanzien en iedereen kan zich in het debat mengen, want iedereen is gevormd.

In de bibliotheken, waar alleen maar boeken te vinden zijn, heerst een volmaakte stilte. Op de spaarzaam aanwezige laptops wordt slechts geschreven. Tijdens colleges ook, want powerpoints zijn er meestal niet, omdat de kunst van het oreren nog wordt beheerst.

Waar studenten in Nederland een vreemde taal gaan studeren omdat dat zo handig is voor op vakantie, doen studenten dat hier om toegang te krijgen tot nieuwe werelden. Het onuitroeibare ‘awkward’ over alles wat de kleurloosheid van het alledaagse doorbreekt en om inspanning vraagt, het gejammer over de literatuurlijst en het eeuwige ‘Moeten we dat weten voor het tentamen?’; het bestaat niet in Parijs.

Waarom wordt het intellectuele leven hier zoveel nadrukkelijker geleefd? Mijn theorie is dat dat komt doordat de primaire verlangens in grotere mate bevredigd worden dan in de rest van de wereld. Seks, eten en drinken, kortom alles waar Fransen in uitblinken, die zaken zijn geregeld, dus blijft er ruimte over voor het andere.

Vooruit, de invloed van de classes préparatoires zal er ook zijn. Deze loodzware onderdompeling in beschaving is van een diepgang die zijn weerga niet kent. Eenmaal op de universiteit is het meeste werk al verricht. Slagveld of zegen, het voorbeeld is gesteld.

Tim Hoffman is student geneeskunde