Achtergrond
VN moeten weer ?van ons? worden
De Verenigde Naties hebben een slecht imago, zegt historica Alanna O’Malley. Haar nieuwe leerstoel in Den Haag moet het dichter bij de mensen brengen.
donderdag 15 november 2018
VN-soldaat in de vrijwel verlaten 'buffer-zone' tussen het Turkse en Griekse deel van Cyprus. 2010. © UN Photo/Eskinder Debebe

Hoe ziet dit slechte imago eruit?

‘Als je de meeste mensen vraagt wat ze van de Verenigde Naties vinden, zullen ze aan vredesmachten denken. Of aan grijze bureaucraten, in een instituut dat eigenlijk niets met hun dagelijks leven te maken heeft. Beide beelden hebben iets negatiefs, want ook als je aan de vredesmachten denkt, zie je de grootste mislukkingen van de VN. Wat ze niet hebben kunnen doen.’

Zoals wat?

‘Zoals Somalië, en de genocide in Rwanda. En andere gebieden waarvan je je nu af kunt vragen waarom ze er niet zijn, zoals Syrië. Aan de oppervlakte lijkt het een positieve kant van de VN, en dat kan het ook zijn, maar vaak wordt er negatief over gedacht. Combineer dit met elitarisme, en je krijgt een gevoel dat de VN niet relevant zijn voor mensen. Dit is een probleem.’

Waarom?

‘De VN worden gefinancierd en gerund door lidstaten. Een slecht imago bij de bevolking leidt tot desinteresse. Dat maakt de lidstaten zwakker, omdat er geen druk is vanuit hun electoraat om echt iets te doen. Als mensen niet het gevoel hebben dat de VN “van hen” zijn, dan overleeft het instituut de volgende 75 jaar niet.’

Hoe kan het anders?

‘We moeten een breder begrip hebben over wat de VN doet. Het World Food Programme voedt zo’n 91.4 miljoen mensen per jaar, bijvoorbeeld. Dit zijn dingen die de VN doen, maar stilletjes. Ten tweede is een breder historisch perspectief nodig. Tot nu toe is de geschiedenis van de VN vooral geschreven door westerse academici en politici, maar twee derde van de lidstaten is komt uit andere delen van de wereld.’

Er komen ook programma’s met scholieren. Wat houdt dit in?

‘We werken met achtergestelde scholen in Den Haag, om scholieren in contact te brengen met de VN. We gaan weekend-workshops doen: kijken hoe ze de VN zien, en hoe we de VN relevant kunnen maken voor de jeugd. We nemen uiteindelijk ook een groep scholieren mee naar New York, om hun projecten te presenteren aan de Nederlandse delegatie daar.’

Hoe voorkomt u dat u meewerkt aan een reclamecampagne?

‘Dit is waar het historische erin komt. Ik ben geen positivist, al ben ik daar in het verleden weleens van beschuldigd. Ik ben kritisch. Met een breed perspectief, over tijd, niet alleen wat het nu is, kan je dit enthousiasme combineren met de problemen en mislukkingen van de VN. Dat is de enige manier om een gebalanceerd beeld te scheppen.

‘Wat ze minder goed doen? De debatten in de Veiligheidsraad stagneren. Daarnaast doen sommige vredesmissies niet veel, terwijl ze heel veel geld kosten. In Cyprus, bijvoorbeeld, zitten de VN al decennia. Dit is iets wat ze niet goed hebben gedaan: nadenken over wat er gebeurt na de vredesoperaties.’ 

Alanna O'Malley presenteert haar onderzoeksplannen op 20 november, 17.30 uur, in het Wijnhavencomplex in Den Haag. Toegang is gratis, aanmelden kan hier.

Door Anoushka Kloosterman