Cultuur
Doorboord met een passer
Alleen griezelen is niet genoeg, vindt Jeroen Windmeijer. Hij wil dat zijn lezers ook iets van zijn boeken opsteken.
donderdag 6 september 2018
© Taco van der Eb

Door Vincent Bongers De vloer van de de vrijmetselaarsloge aan de Steenschuur kleurt rood van het bloed. De schedel van de Achtbare Meester, de voorzitter van de loge Ishtar, is met een hamer ingeslagen. Bij de moord zijn ook andere vrijmetselaarsattributen gebruikt: uit de borst van het slachtoffer steekt een winkelhaak; de samengevouwen handen zijn doorboord met een passer.

Zo begint de nieuwe thriller Het Pilgrim Fathers Complot van auteur Jeroen Windmeijer (1969). Het is na De bekentenissen van Petrus en Het Pauluslabyrint het derde boek waarin universitair docent archeologie en geschiedenis Peter de Haan betrokken raakt bij zeer lugubere zaken in Leiden.

Loge Ishtar vindt het overigens geen enkel probleem om in de thriller geassocieerd te worden met een moord: ‘NIEUWSFLITS’, staat er op hun site. ‘In dit spannende boek krijgt onze loge een prominente rol toebedeeld. Ga dat lezen!’

‘Echt waar? Wat grappig’, reageert Windmeijer op de aanbeveling van de loge. ‘Dat had ik nog niet gezien. Ik heb de nodige leden van de vrijmetselaars gesproken, en ze zijn inderdaad lyrisch over het boek. Dat komt omdat ze eindelijk op een normale manier worden neergezet en niet als gekken, of als kwaadaardige figuren die complotten smeden om de wereld over te nemen.’

Geschiedenis en religie zijn belangrijke thema’s in de thrillers van Windmeijer, die leraar godsdienst en maatschappijleer is aan het Visser ’t Hooft Lyceum in Leiden. De Leidse universiteit is ook bekend terrein voor hem: hij studeerde er antropologie en promoveerde in 2001 op een onderzoek naar de Indiaanse straatmuzikanten uit Ecuador, die destijds met hun panfluiten in Nederlandse steden te vinden waren, maar inmiddels uit het straatbeeld zijn verdwenen.  De universiteit figureert regelmatig in het boek. Peter de Haan heeft bijvoorbeeld een kamer in het Huizinga, luncht in het Lipsius en leest dan ‘het universiteitskrantje Mare’.

‘Ik ben echt een onderwijsman’, zegt Windmeijer. ‘Dat zie je ook terug in mijn verhalen. Ik wil meer dan alleen een thriller schrijven waarin de lezer op de laatste bladzijde ontdekt dat toch de beste en o-zo-betrouwbare vriend van het hoofdpersonage de moord heeft gepleegd. Vervolgens sla je het boek dicht, en dat is het dan. Vermakelijk, maar ook onbevredigend. Ik wil de lezer graag nieuwe inzichten geven.’

Zo duikt Windmeijer in de geschiedenis van de Pilgrim Fathers: puriteinse protestanten die in 1609 uit Engeland vluchten en zich in Leiden vestigen. Uiteindelijk vertrekt ongeveer de helft van deze groep in 1620 met het schip de Mayflower naar Amerika. Een gebeurtenis die bepalend is voor het ontstaan van de Verenigde Staten. Verder speelt een religieuze tekst die de bijl zet in de wortels van het christendom een grote rol in de thriller.

In het boek blijft Peter de Haan niet in Leiden hangen, maar maakt hij uitstapjes naar Boston en de Sinaï-woestijn in Egypte. ‘Ik heb er bewust voor gekozen om Leiden wat los te laten. Natuurlijk kun je over deze stad blijven schrijven. Als je hier een spade in de grond zet, vind je immers geschiedenis. Toch merkte ik dat ik toch steeds weer uitkwam bij de Pieterskerk, de Burcht of de Hortus. Het moet geen trucje worden en ik wil mijn vleugels uitslaan.’

Windmeijer heeft een nieuw contract voor drie boeken. ‘Ik ga Leiden verlaten: dat betekent ook het einde van Peter de Haan, in ieder geval voorlopig. Het wordt een trilogie die zich afspeelt in Latijns-Amerika. Het eerste deel speelt zich af in Bolivia. Ik heb als student een half jaar in een indianendorp aan het Titicacameer gewoond. Dat was echt een waanzinnig mooie tijd.’

De thrillers van Windmeijer zijn succesvol. Er zijn vertalingen in het Duits, Engels en het Tsjechisch. Van De bekentenissen van Petrus zijn de filmrechten verkocht. Lonkt het fulltime schrijverschap? ‘Ik werkte altijd vier dagen in de week, vorig schooljaar zijn dat er drie geworden. Lesgeven is echt onwijs leuk: het zorgt ervoor dat ik midden in de samenleving sta. Je volledig richten op schrijven kan wat eenzaam en alleen zijn, hoor ik wel eens. Dus of ik helemaal stop als leraar, weet ik nog niet.’

Jeroen Windmeijer, Het Pilgrim Fathers Complot. HarperCollins Holland, € 19,99

Op vrijdag 7 september om 20.00 uur geeft Windmeijer een lezing  in de Leidse boekhandel Kooyker. Toegang is gratis, wel graag aanmelden via info@kooyker.nl.