Een blik op Marktplaats suggereert dat er een levendige handel in postadressen bestaat, onder meer voor daklozen. Zulke nep-inschrijvingen zijn een landelijk probleem: onder meer de gemeentes Leiden, Amersfoort en Breda deden er aan aangifte van, om te voorkomen dat de inschrijvers ten onrechte toeslagen of uitkeringen ontvangen. De nephuisgenoten willen natuurlijk ook hun post hebben.

Schot: ‘We hebben twee voorvallen gehad met mensen die hun post kwamen halen. Eentje was op een of andere manier in de fusie gekomen, en bladerde door de post. Een ander belde aan, en hebben we uiteindelijk weggestuurd zonder post. Hij vertelde dat hij zeshonderd euro had betaald om ons huis als postadres op te geven.’

Verhuurder DUWO heeft de bewoners van het pand aan de Middelstegracht inmiddels gewaarschuwd voor het probleem. Niet zomaar open doen als er wordt aangebeld, is het advies. Gewoon de deur dichthouden is echter zo eenvoudig niet.

Binnenlopen

Schot: ‘Het komt wel voor dat iemand naar binnen loopt als jij naar buiten gaat. Dan kun je wel vragen voor wie hij komt, maar er wonen hier meer dan zestig studenten, die ook nog regelmatig wisselen of hun kamer in onderhuur doen.’

Ook bij een pand aan de Kabeljauwsteeg stonden er nepbewoners voor de deur. Voormalig huisbeheerder Robert Jabroer: ‘Sinds ongeveer een jaar geleden komt er steeds meer post voor onbekende namen binnen. We kregen brieven voor wel acht verschillende niet-huisgenoten; het werd al gauw een hele stapel. Als iemand het kwam halen, legde ik uit dat we alle post bewaarden, en dat ze het op konden halen bij de politie nadat we aangifte hadden gedaan. Ik ben in die tijd wel een paar keer bedreigd, zeker nadat ze op een of andere manier achter mijn telefoonnummer zijn gekomen. Toen we aangifte deden, zei de politie dat dit vaak volk is dat juist niet met de politie in contact wil komen. Wij zagen ook wel dat er belangrijke post bij zat, zoals aanmaningen en boetes, maar dat was niet ons probleem. Als huis vonden we het overigens vooral een probleem, en niet echt bedreigend. Het is een actief huis, dus je bent er nooit alleen; dan maak je je ook minder snel druk.’ Nadat het huis aangifte deed van bedreiging, namen de problemen af.

Schot: ‘Ik heb binnenkort een afspraak met DUWO, maar ik heb er weinig hoop op dat het goed komt. De politie kan er niks mee, en de gemeente kan weinig. Iedereen verwijst door naar iemand anders, en niemand kan er iets aan doen.’

Privacy

‘We kennen het probleem, en we zouden het heel graag op willen lossen’, legt DUWO-woordvoerder Marja Weverling uit. ‘Maar in wezen kunnen we er niks aan doen. We kunnen niet een lijst van alle bewoners doorsturen naar de gemeente Leiden, zodat die kan zien wie er illegaal ingeschreven staan. De privacywetgeving verhindert dat.’

Wel zijn de DUWO-brievenbussen inmiddels zo ontworpen dat de post er niet uitgehengeld kan worden, zegt Weverling. En verder heeft de verhuurder aangifte gedaan bij de politie.

Ook Lonneke van den Arend van de Gemeente Leiden kent het probleem. ‘Van de eerste frauduleuze inschrijvingen hebben wij inmiddels aangifte gedaan. Het Openbaar Ministerie heeft ons meegedeeld dat tegen tenminste één aanbieder inmiddels een zaak loopt.’

Van den Arend: ‘In de Basisregistratie Personen plaatsen we, als we vermoeden dat er met een adres gefraudeerd wordt, een signalering dat zonder een huurcontract van Stichting DUWO inschrijving niet mogelijk is. De aangever van de adreswijziging dient dan met het huurcontact langs te komen. In deze gevallen wordt altijd contact gezocht met DUWO of het huurcontract ook door hen daadwerkelijk verstrekt is. Dit omdat er vervalste exemplaren in omloop zijn.’

Toestemming

Normaal gesproken kan je je inschrijven bij de gemeente zonder huurcontract of toestemmingsverklaring, legt de woordvoerder uit. ‘Ter controle sturen wij wel, na de inschrijving op een adres, een brief naar de hoofdbewoner met de mededeling dat er iemand zich op dat adres ingeschreven heeft. Als de eigenaar of hoofdbewoner daarom vraagt, kunnen wij daarnaast een signalering plaatsen, dat er eerst toestemming voor inschrijving nodig is.’

Als studenten bij de gemeente aangifte doen van een namaak-huisgenoot, start Leiden een onderzoek. ‘In verreweg de meeste gevallen leidt een dergelijk onderzoek tot een uitschrijving naar onbekend’, aldus Van den Arend.