Zijn vergeefse zoektocht, bijvoorbeeld via sites als Kamernet heeft ‘veel geld’ gekost, zegt hij. ‘Omdat ik hier met een Italiaanse beurs ben, sta ik niet bij de Universiteit Leiden ingeschreven en werd het heel moeilijk.’ Hij sliep op verschillende plekken, waaronder een Rotterdams hostel. ‘Met zeven anderen, die ook naar Leiden op en neer gingen.’

De Stochemhoeve, een zorgboerderij met bijbehorende camping, heeft regelmatig dakloze studenten te gast. Ze kunnen binnen studeren, en er zijn een paar kamers beschikbaar. Ook hostels in Den Haag zitten vol studenten.

Stayokay biedt zelfs speciale longstay-aanbiedingen. Mede door de nieuwe Engelstalige opleidingen in Den Haag is het aantal internationale studenten flink gestegen. Dat heeft de druk op de kamermarkt verder opgevoerd.

‘Voor het komende semester hebben iets minder dan 1400 studenten zich aangemeld voor huisvesting’, laat universiteitswoordvoerder Caroline van Overbeeke weten. ‘Er was plek voor 711 studenten, waarvan 445 in Leiden en 308 in Den Haag.’

De universiteit neemt jaarlijks gebouwen over van DUWO om de nieuwkomers in te plaatsen. Voor een housing fee van 350 euro kan een internationale student een plek op de wachtlijst reserveren. Bij geen succes wordt het geld teruggestort.

De huurprijzen van deze panden zijn een stuk hoger dan gemiddeld. De maandelijkse kosten van een kamer in Oegstgeest kunnen oplopen tot 530 euro.

‘De internationale studenten betalen de hoofdprijs’, zegt Kimber Miedema, voorzitter van BRES, de huurdersvereniging van DUWO. Internationale studenten moeten bijvoorbeeld een vast bedrag betalen voor energiekosten, dat niet wordt verrekend met het werkelijke verbruik. De woordvoerder van DUWO bevestigt: ‘Het is een gemiddelde, dus als het heel warm is, of heel koud, hebben ze pech of juist geluk. Ook zijn hun kamers gemeubileerd, dat zit ook in de prijs.’

Wie buiten de boot valt, komt terecht op de particuliere markt, die voor nieuwkomers vaak moeilijk te doorgronden is. ‘Nederlandse studenten kennen DUWO en weten dat ze zich moeten inschrijven’, zegt Marjon Hilhorst, voorzitter van International Student Network Leiden. ‘Maar als je hier net aankomt, heb je geen idee.’

Ze merkt het aan de vele smeekmails die binnenkomen. ‘Het is frustrerend. De universiteit promoot steeds hoe internationaal ze zijn, maar ondertussen krijgen we hier wanhopige studenten die geen kamer kunnen vinden.’

‘Je moet een netwerk hebben’, voegt ISN-bestuurslid Nicoló de Sandre toe. Hij woonde een tijd in een bed & breakfast. ‘Ik kreeg een kamer die ik vier maanden kon gebruiken en vond maar net op tijd iets nieuws. Ik gebruikte alles: Facebook, makelaar-sites, kamerraad, DUWO.’ Hij woont nu met twee Nederlandse studenten. ‘Ze vinden me nu aardig, maar ze hadden mij niet zelf uitgekozen, vertelden ze me.’

Buitenlandse student zijn namelijk ongeliefd als huisgenoot. Momenteel staat bij een kwart van de 64 advertenties op Kamernet in koeienletters ‘NO INTERNATIONALS’ – of een variatie daarop. 

‘Het lukt veel internationale studenten niet door te dringen tot de Nederlandse studentenkamermarkt, die ook al zo verzadigd is’, zegt Hilhorst. ‘Het “no internationals” is een groot probleem. En dan zijn er nog veel huizen die alleen studenten uitnodigen die lid zijn van hun vereniging, of iemand met reistijdvoorrang moeten plaatsen. Zo valt een groot deel al af.’

‘Als je kan kiezen tussen een internationale student, die je taal niet spreekt en die maar kort blijft, en een Nederlandse student die vier jaar blijft, is de keuze snel gemaakt’, zegt ISN-penningmeester Marta op den Akker. ‘Ik snap dat echt wel. Maar tegelijkertijd denk je ook: ik ben een persoon! Ik heb een dak nodig.’

‘Leiden lag eigenlijk goed op schema om het kamertekort op te lossen, met de Meelfabriek en de Leidse Schans’, zegt BRES-voorzitter Miedema. Internationalisering is een ‘knelpunt’, zegt ze. ‘Er zijn nog 2000 woningen nodig.’ Op de site van DUWO staat dat in maart 2016 het kamertekort op 2000 stond, met als prognose dat er in 2024 óf 700 kamers te weinig, óf 500 kamers teveel zouden zijn, afhankelijk van het effect van het leenstelsel. ‘Maar dat gaat alleen over reguliere studenten. Dat is een probleem: je kan de internationalisering niet in kaart brengen.’

Volgens DUWO is er wel degelijk rekening mee gehouden, maar heeft de instroom de verwachtingen overtroffen. ‘Het is niet bij te benen qua bouw’, zegt de woordvoerder. De definitieve cijfers zijn nog niet bekend, maar het zijn er ‘dit jaar zoveel meer dan andere jaren’, zegt hij.

De particuliere woningbouw blijkt ook een grote concurrent. ‘We willen 480 kamers bouwen in Den Haag, maar het valt niet altijd mee een goede locatie te vinden. Het grootste obstakel is de prijs. Wij willen onder de 414 euro blijven, zodat bewoners huurtoeslag kunnen krijgen. Maar commerciële partijen vragen voor dezelfde ruimtes soms wel 650 euro, en overbieden ons dan. Het is al vaak gebeurd dat projecten zo aan onze neus voorbij zijn gegaan.’

‘Ze zeggen dat ze op termijn minder studenten verwachten. Maar Leiden staat hoog in de rankings, en profileert zich ook als internationale universiteit, dus dan is het logisch dat er veel internationale studenten komen’, zegt Tariq Sewbaransingh, van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb). ‘Dat is niet slecht. Maar het is een voorbeeld van hoe de universiteit ondoordacht omgaat met internationalisering. Als je het doet, moet je ook bijdragen aan sociale integratie.’

‘De universiteit belooft nooit woonruimte, niet aan internationale en ook niet aan Nederlandse studenten’, zegt universiteitswoordvoerder Van Overbeeke. ‘Dat is een eigen verantwoordelijkheid, daar zijn we ook heel duidelijk in. We helpen waar we kunnen, en we zijn ook betrokken bij nieuwbouwprojecten. Maar uiteindelijk is het niet onze verantwoordelijkheid.’

Aanvulling 28-9:

Hierboven staat dat DUWO ‘in overleg met universiteit en huurdersorganisaties’ twijfelachtige contracten verstrekt aan internationale studenten, waardoor zij niet voortijdig hun huur kunnen opzeggen. Die formulering suggereert dat de huurdersorganisaties het ook eens zijn met DUWO, en dat is niet zo. Mart Swageners van huurdersorganisatie Duwoners meldt dat de betrokken huurdersorganisaties het oneens zijn met DUWO, en negatief advies uitbrachten over de contracten.

‘De reden is heel simpel: het is volgens de huidige huurwet niet toegestaan om bij huurcontracten van bepaalde duur de recht op huuropzegging te ontnemen. Internationale studenten kunnen hun huur opzeggen op elk moment wanneer ze dat willen.’