Nieuws
‘Dit verwoest ons vakgebied’
Medewerkers van het Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten (NINO) in Leiden maken zich grote zorgen om een plan om de collecties op te knippen. De boeken gaan naar de UB, de kleitabletten naar het Rijksmuseum van Oudheden. Er is een online petitie gestart tegen de reorganisatie.
donderdag 22 juni 2017

Door Vincent Bongers ‘Het NINO is een zelfstandige stichting die heel nauw verbonden is met de universiteit’, vertelt Carolien van Zoest, secretaresse/publicatiemedewerker van het instituut naast de UB. ‘Het instituut is wereldwijd bekend als de pijler onder Assyriologie en Egyptologie in Nederland’, aldus Van Zoest. Egyptologie kun je alleen in Leiden studeren.

‘Sinds 1939 zorgen wij ervoor dat er in Leiden een excellente bibliotheekcollectie is, in eigendom van de stichting. Verder hebben we de grootste collectie spijkerschrifttabletten in Nederland.’

Het instituut heeft een begroting van vijf à zes ton per jaar. Dat geld komt vanuit het ministerie van OCW binnen bij de universiteit, die het doorplaatst naar het NINO.

‘De personeelskosten zijn door de jaren heen gestegen. Er bleef minder geld over voor publicaties en andere zaken. Leden van het curatorium (het bestuur van NINO, red.), de universiteit en het RMO hebben onderhandeld over een plan om onze financiële situatie te verbeteren.

‘In het plan gaan de boeken naar de UB en de kleitabletten naar het RMO. De personeelskosten worden zo grotendeels vervangen door betalingen voor het beheer van de collecties. Het initiatief komt van de president-curator Karel van der Toorn.’ Overigens zitten de Leidse rector magnificus Carel Stolker en Wim Weijland, de directeur van het RMO, ook in het curatorium.

Is het een bezuiniging? ‘Zeker. Een administrateur wordt herplaatst. En de directeursfunctie verdwijnt helemaal.’ Met het geld dat zo vrijkomt, wordt een graduate school en een researchschool opgezet. ‘Dat kan in het begin een boost geven, maar op langere termijn is het plan schadelijk.’

Het opgeven van de zelfstandige positie vinden de medewerkers een heel slecht idee. ‘Uiteindelijk zijn de universiteit en het RMO meer gebaat bij een zelfstandig NINO. Dat klinkt alleen lang niet zo sexy als “graduate school”.

‘Onze grootste angst is dat de boeken verdwijnen in de kelder van de UB. Er is ons verzekerd dat dat niet de bedoeling is. De UB gaat over die boeken beslissen. Onze drie zeer gespecialiseerde medewerkers komen in dienst van de UB. De eerstkomende jaren zitten zij op de NINO-collectie, maar er zijn niet genoeg garanties voor de langere termijn.’

‘Als de collectie achteruit gaat, dan gaat het Egyptologie-onderzoek in Leiden ook achteruit. Vervolgens komen er minder onderzoekers en studenten uit het buitenland. Op een bepaald moment zegt de universiteit dan: “Laten we de studie maar schrappen.”

‘Met de boeken en de medewerkers ín de stichting, is er controle. En laat ook het beheer van de kleitabletten bij ons.’

‘Elke slimme generaal weet dat als hij zijn troepen opsplitst, deze kwetsbaar worden’, vindt hoogleraar archeologie van West-Azië Jesper Eidem, de directeur van het NINO. ‘Het zal uiteindelijk datgene verwoesten wat Leiden een van de belangrijkste spelers in de wereld maakt op deze vakgebieden.’

Inmiddels is de petitie al door meer dan duizend mensen ondertekend.

Volgens universiteitswoordvoerder Caroline van Overbeeke ‘hebben de stichting en het bestuur van het NINO de universiteit gevraagd te helpen bij een vernieuwingsplan waarbij onderwijs en onderzoek meer centraal komen te staan, en de bibliotheek veel vaker opengaat.

‘De stichting wil zélf hervormen, het plan is geen “vijandige overname”, maar een poging om het instituut meer open te stellen, en bijvoorbeeld te helpen bij het opleiden van meer aio’s.’

Aanstaande dinsdag vergadert het curatorium over het voorstel.