De klacht komt van het Internationaal Studenten Overleg (ISO) en het Landelijk Studenten Rechtsbureau (LSR). Volgens de wet mogen opleidingen met een studentenstop niet meer loten. In plaats daarvan moet er een selectie aan de poort plaatsvinden, waarbij studenten zowel op kennis als op persoonlijke vaardigheden worden getest.
In de praktijk blijkt dat de Universiteit Leiden, de Universiteit van Amsterdam, en de Rijksuniversiteit Groningen de fout in gaan bij deze ‘decentrale selectie’, zeggen de studentenorganisaties. Bij de eerste ronde selecteren deze universiteiten namelijk alleen op kennis en cognitieve vaardigheden. Daardoor is er een groep aanmelders die afvalt voordat ze op motivatie en persoonlijkheid kunnen worden getest.
‘Bij Geneeskunde in Leiden kijkt de opleiding eerst naar het overgangsrapport van 5 naar 6 VWO, en de score op de BMAT-test,’ zegt LSR-voorzitter Gabriël van Rosmalen. Maar daarmee worden alleen cognitieve vaardigheden getoetst, denkt hij. ‘Wat je ziet, is dat ze zeggen dat ze twee selectiecriteria hebben, waardoor ze zich houden aan de wet. Maar ze toetsen dezelfde kwaliteit, op twee verschillende manieren.’
Volgens de wet moeten opleidingen juist selecteren op meerdere kwaliteiten, zegt Van Rosmalen. ‘Daarbij maakt minister Bussemaker onderscheid tussen cognitieve en niet-cognitieve vaardigheden. Studiesucces wordt niet alleen bepaald door intelligentie, maar ook door motivatie en communicatieve vaardigheden.’
Het LUMC zegt ‘ruimschoots’ aan de wettelijke verplichtingen te voldoen, en zich ‘niet te herkennen’ in het beeld dat ISO en LSR schetsen. ‘Wij combineren het testen van meerdere vaardigheden ruimschoots in de eerste ronde. Bij geneeskunde bestaat de uitgebreide selectieprocedure uit een aantal stappen. Ten eerste testen wij de aanleg en vaardigheden, ten tweede de wetenschappelijke kennis en toepassing daarvan en ten derde hoe goed je ideeën kunt ontwikkelen, verwerken en communiceren. Daarnaast wordt gekeken naar de cijferlijst overgang van 5 naar 6 VWO,’ reageert woordvoerder Sonja Groen per mail.
Van Rosmalen: ‘Dat zie ik anders, en ik denk ook dat ze dat zelf anders zien. In hun brochures staat dat je in de tweede ronde wel wordt getoetst wordt op non-cognitieve vaardigheden. Dan staat een personal statement centraal, en kijken ze naar motivatie. Maar dan is er dus al een groep afgevallen. Als dat in de tweede ronde opnieuw moet worden getoetst, is het in de eerste ronde zeker niet genoeg aan bod gekomen. Dat spreekt elkaar tegen.’
‘Persoonlijke vaardigheden en intelligentie zouden tegelijk aan bod moeten komen,’ vindt hij. ‘Óf de wet moet aangepast worden, of het beleid van de universiteit.’
Het LUMC meldt dat studenten die zich benadeeld voelen, zich kunnen zich melden bij de Universiteit Leiden, bij het College van Beroep voor de Examens. AK