Foto: Marc de HaanMinister van Justitie en Veiligheid Ard van der Steur en zijn Belgische collega minister Koen Geens gaven maandag college bij Rechten.

‘Terrorisme is een cross border issue’, zegt Koen Geens tegen de volle Grotiuszaal in het Kamerlingh Onnes Gebouw. ‘Onze grenzen zijn er om verwijtspelletjes te spelen. Justitie werkt goed samen, maar zodra er een lek is, is het de schuld van iemand anders.’

‘Men moet leren globale problemen te erkennen. Ik weet nog toen Fortis viel, toen stond iedereen ook recht tegenover elkaar. Maar ze namen wel de vergiftigde producten van de Amerikanen over.’

Meer internationale samenwerking op het gebied van strafrecht is geboden, zeiden de ministers. Dat betekent meer samenwerking van politie en geheime dienst, uitwisseling van data van de inlichtingendiensten en minder beperkingen door landsgrenzen. Van der Steur: ‘Mogen politieagenten bij een achtervolging doorrijden bij de grens? En wat als er dan iemand wordt aangereden?’

Het is tegenwoordig erg moeilijk om mensen af te luisteren, zegt Geens. “Terroristen communiceren niet meer met een anonieme telefoonkaart, maar met WhatsApp. En we kunnen er niet meer bij. De providers van nieuwe internetdiensten zitten overal. Skype zit bijvoorbeeld in Luxemburg, daar geldt het Belgisch recht niet.’

Ook inlichtingendiensten dienen opener te worden, zegt Van der Steur: ‘Inlichtingendiensten zijn als buizerds die met hun vleugels over “hun info” zitten gebogen. Maar het besef is doorgedrongen. De informatie gaat van need to know naar need to share.’

‘Dat levert natuurlijk ingewikkelde, maar hele leuke, vragen op over bijvoorbeeld privacy’.

De vragen blijven vooralsnog onbeantwoord. De enige hand die bij het vragenrondje omhoog gaat is van een oud-student van Geens, die zich bezighoudt met civiel recht. In zijn vakgebied is men nogal ‘ontgoocheld’ na mislukte pogingen tot internationale samenwerking. Zien de ministers misschien gunstige vooruitzichten die zij niet zien?

Geens: ‘Heel eerlijk: men ziet de noodzaak nog niet. Daarvoor moet de situatie eerst veel erger worden. Hopelijk hoeft het niet zover te komen.’ AK