‘Het wás natuurlijk staande praktijk’, zegt Marcel Trip, persvoorlichter van de Woonbond. ‘Het is te vroeg om al te zeggen of het sinds 1 juli is veranderd. We zien dat de term "bemiddelingskosten" tegenwoordig vermeden wordt, maar het gaat er niet om hoe je het noemt natuurlijk. We weten dat het ook bij zelfstandige woonruimtes, waarbij bemiddelingskosten vragen al niet mocht, toch nog gebeurt.’

De Leidse advocaat R.M. Noorlander, die al vaker huurders van zelfstandige woonruimtes bijstond, ziet op dat gebied wel enige verandering: ‘Ik heb het idee dat bemiddelingsbureaus, ofwel de bemiddelingskosten naar beneden hebben gebracht, waardoor het niet meer aantrekkelijk is om te procederen, ofwel de bemiddelingskosten bij de verhuurder in rekening brengen, zoals het hoort.’

Door kamerbewoners is hij sinds deze zomer nog niet benaderd. ‘Pas als het rechtsbelang meer is dan vijfhonderd euro kan men in aanmerking komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand’, verklaart hij. Bemiddelingskosten bij een kamer liggen vaak lager.

Het Juridisch Loket in Leiden verwijst ook pas naar een advocaat bij hogere bemiddelingskosten. ‘We krijgen hier geregeld vragen over’, laat communicatieadviseur Jan Pieter Verkennis weten. In eerste instantie is het advies om de bemiddelaar een brief te sturen. Als dat niet helpt, kun je naar de Geschillencommissie stappen, mits de bemiddelaar daar rechtstreeks of via een brancheorganisatie bij is aangesloten.

Een modelbrief op de website van de Woonbond is sinds 19 september inmiddels 293 keer gedownload. ‘In sommige gevallen is zo’n brief voldoende. Makelaars laten het liever niet op een rechtszaak aankomen’, zegt Trip, van de Woonbond. ‘De proceskosten kunnen aardig oplopen, en zijn uiteindelijk voor de veroordeelde. Maar op een brief reageren makelaars vaak niet, of afwijzend, in de hoop dat een huurder het erbij laat zitten.’

Dat is ook de ervaring van advocaat Noorlander: ‘In eerste instantie reageren zij niet op brieven. Ook niet op mijn brieven. Ook niet als de brieven zijn aangetekend. Pas na het uitbrengen van een dagvaarding lijken de meeste bureaus bereid om te onderhandelen.’

Sommige makelaars gaan nog verder om terugvordering te ontlopen: ze zouden van naam veranderen of expres failliet gaan. ‘Dat gebeurt’, zegt Trip. ‘Een naamswijziging betekent natuurlijk niet dat ze niet meer aansprakelijk zijn. Laatst was er een uitspraak van de rechter, over een bemiddelaar in Amsterdam die zo een andere zaak was begonnen. Die moest alsnog voor de bemiddelingskosten opdraaien.’

MVW