‘We spraken twee bergbeklimmers over hun poging om de Mount Everest te beklimmen. Onderweg zagen ze mensen overlijden, maar ze moesten door, anders zouden ze zelf de volgende zijn. Een echt horrorverhaal. Maar we spraken ook wetenschappers: over wat onderkoeling met mensen doet’, vertelt radiomaker René van Es over de podcast Kou Leidenvan MakersRadio.‘Het is een modern hoorspel’, zegt medemaker Richard den Haring. Van Es: ‘Zonder voetstappen in een grindbak. Haring en ik vertellen elkaar een uur lang om de beurt verhalen over kou, zoals we in de kroeg zouden doen. Tussendoor hoor je fragmenten, van opnames van de mobieltjes van de bergbeklimmers, of van interviews die we hielden, bijvoorbeeld met Dirk van Delft.’Dat is de directeur van Museum Boerhaave, en ook de biograaf van Heike Kamerlingh Onnes. De naamgever van het KOG wist in 1908 heliumgas vloeibaar te maken door het af te koelen tot bijna het absolute nulpunt (-273 graden Celcius, oftewel: 0 Kelvin), waardoor Leiden even het koudste plekje op aarde was. Daarbij zijn trouwens wel wat alternatieve grindbakgeluiden te horen.Den Haring: ‘We laten niet letterlijk een pomp klinken bij het verhaal over Kamerlingh Onnes, maar wel mechanische geluiden. Van zijn eureka-moment gaan we naar onderzoekers van het Bio Science Park, die vandaag de dag bezig zijn met koelkasten en microscopen.’Van Es: ‘Tussen alle fragmenten door draaien we een paar keer muziek, om even tot rust te komen. Leids talent, zoals The Cannonball Johnsons, Birth of Joy en Vivienne Aerts.’Al tien jaar maken de twee lokale radio, als het duo Haring en Van Es, maar aan hun vaste programma bij Unity FM kwam afgelopen zomer een einde. ‘MakersRadio nam namelijk al onze vrije uren in beslag’, vertelt Van Es. ‘Komend jaar gaan we er helemaal volle bak voor. We zullen nog minstens drie podcasts maken; elk kwartaal. Kou is nog maar de pilot. We hebben nu onze stijl uitgevonden.’ ‘En de structuur onder de knie’, vult Den Haring aan.Op nieuwjaarsdag, om 15.00 uur, wordt de podcast uitgezonden door de lokale radiozender Unity FM.Zullen Leidse gezinnen en studentenhuizen voor het eerst sinds decennia weer met chocolademelk en glühwein rond de radio gekluisterd zitten? ‘Hypothetisch zou het kunnen’, denkt Den Haring. ‘Want het wordt fucking spannend! Maar de kans is klein dat radio zijn rol als hoofdpodium in de huiskamer terugkrijgt.’‘De podcast is ook weer niet bedoeld als behang, voor tijdens het stofzuigen’, zegt Van Es. ‘Wel om te luisteren in de file, in de trein of tijdens het hardlopen. Op je smartphone. De techniek is geen obstakel meer.’ In je eentje dus, en wanneer het jou uitkomt.Den Haring: ‘Net als Uitzending Gemist of Netflix. Succesvolle podcasts gaan in Amerika als een jekko. Shows als Serial en Radiolab trekken miljoenen luisteraars. In Europa staat het nu echt op het punt van beginnen.’
MVW
De podcastKou Leidenis vanaf 1 januari hier te vinden.