Achtergrond
Het theater van de Hemaworst
Vrijdag won geneeskundedocent Beerend Hierck de Onderwijsprijs. ‘Natuurlijk ziet het er koddig uit.’
Petra Meijer
woensdag 12 februari 2014

‘Ik kannibaliseer alles’, zegt Hierck. ‘Foto’s, filmpjes, 3D-animaties: ik gebruik alles om studenten uit te leggen hoe de verschillende fasen van embryovorming zich voltrekken.’ Een lesstrategie die zijn vruchten afwerpt, want op de dies natalis van de Universiteit Leiden won Hierck de Onderwijsprijs. De prijs bestaat uit een oorkonde en 5.000 euro, te besteden aan onderwijs.

Hierck werd voorgedragen door studenten van de MFLS, de studentenvereniging voor geneeskunde en biomedische wetenschappen. Bijzonder, want met vierhonderd studenten in de zaal moet het toch lastig zijn om een hechte band op te bouwen. ‘Ik probeer de mensen te zien, niet de zaal als een geheel. Ooit kwam er een student na een college naar me toe en zei: “Het was net alsof je dat college alleen aan mij gaf.” Dat is een van de mooiste complimenten die ik ooit gekregen heb.’

Het is niet voor het eerst dat Hierck in de prijzen valt. Hij won al twee keer eerder de Prof. Dr. Tammelingprijs voor de beste LUMC-docent. ‘Ik was daar best verbaasd over. Embryologie is een echt leervak, dat door studenten als lastig ervaren wordt. Slechts vijftig of zestig procent van de studenten haalt het de eerste keer. Daar kan je een flinke kater aan overhouden, en dat is makkelijk af te reageren op de docent. Het is fijn dat studenten me toch waarderen.’

‘Dit is niet voor mij weggelegd’, dacht Hierck nog, toen hij tijdens zijn lerarenopleiding aan het ICLON stage liep. Maar inmiddels beschikt hij over een ‘rugzak vol trucjes’. ‘Als beginnend docent richt je je op de stof, later kun je je concentreren op de vorm.’ En het is belangrijk om ruimte te maken voor grapjes. ‘De aandacht mag best even verslappen, als je de studenten later maar weer bij de les krijgt.’

Dat hij soms zelf het onderwerp van een grap is, maakt hem weinig uit. ‘Ik ben een beweeglijk type en probeer de stof vaak met mijn handen uit te beelden. Een van mijn studenten heeft dat opgenomen. De beelden zijn versneld en er is een muziekje onder gemonteerd. Dat ziet er natuurlijk koddig uit.’ De studenten noemen het gekscherend het ‘gastrulatieballet’, waarbij gastrulatie naar een vroege fase in de ontwikkeling van het embryo verwijst. ‘Natuurlijk is het in het belachelijke getrokken, maar dat maakt niet uit. In een grote zaal mag je best een beetje theater maken. Zolang je jezelf blijft, anders hebben studenten het onmiddellijk door.’

Het visueel maken van de embryofasen wordt makkelijker door het gebruik van filmpjes en animaties. ‘Maar ik gebruik ook zo’n knaloranje schuimrubberen staaf uit het zwembad om de kromming van het embryo te illustreren. ‘Hé, daar gaat Hierck weer met zijn Hemaworst’, roepen de ouderejaars als ik er mee over de gangen loop.’