Columns & opinie
527: Anglicismen hebben swag
Marten van der Meulen (28, student aan de researchmaster Taalwetenschap in Leiden) organiseert samen met UvA-taalwetenschapper Sterre Leufkens (27) onder de naam Milfje Meulskens de verkiezing voor het Anglicisme van het jaar 2013.
woensdag 13 november 2013

Marten, over anglicismen gesproken, vanwaar de naam Milfje?

‘We wilden een naam die de aandacht zou trekken. Dat werkte. Bovendien zou het een naam kúnnen zijn. Milfred komt wel voor en er bestaan meer viezige namen.

‘Misschien kunnen we met onze kennis over taalwetenschap de discussies wat constructiever maken. Want taalgebruik is net als ademen: dat je het vanzelf doet, wil nog niet zeggen dat je weet hoe het werkt.’

Ach so. En anglicismen zijn volgens jullie bon ton?

‘Anglicismen worden gezien als een teken van slecht taalgebruik en de Van Dale zou zogenaamd niet meer geloofwaardig zijn wanneer "swag" wordt opgenomen. Grappig, maar ook zielig. Talen zijn dynamisch en leenwoorden horen daarbij. In Duitsland is deze verkiezing al drie keer gehouden. In Nederland zijn wij in de niche gesprongen.’

Niche? Dat is een gallicisme, waar je dan weer zelden geklaag over hoort, evenals over germanismen. Zijn die niet in Frage?

‘Nicolien van der Sijs, die het Van Dale Groot Leenwoordenboek samenstelde, schreef al dat het lijkt of we ons om één taal tegelijk druk kunnen maken. In de negentiende eeuw lag de invloed van het Frans onder vuur, rond 1900 werd dat het Duits. Nu ligt de focus enorm op het Engels, terwijl er nog steeds Franse en Duitse woorden onze taal binnenkomen en bijvoorbeeld ook Arabische.’

Vrezen jullie überhaupt niet voor onjuist apostrof- of spatiegebruik door al die anglicismen?

‘Volgens de huidige regels is dat misschien onjuist, maar ik schrijf samenstellingen ook wel eens los vanwege de transparantie. En "Pietjes fiets" schrijven we wel zonder komma, maar taal wil graag regelmatig zijn. Je zou kunnen zeggen dat het beter, dus gemakkelijker, dus fijner zou zijn om altijd "komma-s" te schrijven.’

Á propos, welke nominaties hebben jullie al ontvangen?

‘Die spatie tussen samenstellingen is al ingezonden, met de nodige kritiek erbij. Maar wij zoeken juist iets positiefs. De hele taal stort heus niet in elkaar door wat verandering. Maar het loopt aardig, we hebben net de tiende nominatie binnen: awesome.’

Wat is de mooiste, tot nu toe?

‘Ik vind dumbphone wel mooi, aangezien ik zelf ook geen smartphone heb.’

Welke woorden zijn verkiezingsfähig?

‘Ze hoeven niet per se pas in dit jaar opgedoken te zijn in het Nederlands. Daar zijn de meeste taalgebruikers zich toch niet bewust van.

‘Ze moeten wel aantoonbaar uit het Engels komen en waarde toevoegen aan onze woordenschat. En ze moeten echt gebruikt worden, dus we vragen om een specifieke bron. Insturen kan tot 28 november via www.anglicisme.nl en daarna kan er tot 13 december gestemd worden.’

En dan?

‘Dat weten we eigenlijk nog niet. We wijden er sowieso een blogje aan, maar verder heeft het woord er weinig aan. Wanneer bijvoorbeeld YOLO zou winnen, heeft het natuurlijk ook niet veel zin om rappers te gaan feliciteren. Misschien kunnen we T-shirts laten drukken.’MVW