Dat blijkt uit een advies van de Raad over een door het vorige kabinet voorgestelde wijziging van de Wet op het Hoger Onderwijs. De inspectie mag, 'op grond van externe signalen', een onderzoek starten naar het functioneren van een studie of instelling. Studiekeurder Nederlands Vlaams Accreditatie Organisatie (NVAO) controleert de opleidingen en accrediteert deze als de kwaliteit in orde is.

De aanleiding van de regering om scherper toezicht te houden was de affaire die bij Hogeschool InHolland speelde. Maar volgens de Raad is dat niet voldoende reden om de wet aan te passen. 'Met uitzondering van vier alternatieve afstudeertrajecten van Inholland, is van geen enkele opleiding vastgesteld dat het eindniveau van afgestudeerden daadwerkelijk in het geding is.'

Verder blijkt juist uit onderzoek van de inspectie en de NVAO dat de kwaliteitsproblemen in het hoger onderwijs niet te maken hebben met de wet, maar dat het schort aan de naleving daarvan. Ook is er nog te weinig bekend over 'recent genomen maatregelen om de kwaliteit van het hoger onderwijs te waarborgen.'

Volgens de Raad houdt de inspectie al toezicht op de naleving van wettelijke voorschriften. Indien de inspectie bij een controle op problemen stuit, geeft de Wet op het Onderwijstoezicht de inspectie de mogelijkheid nader onderzoek te doen.

Als met kwaliteit door het ministerie iets anders wordt bedoeld dan wettelijke voorschriften, dan vraagt de Raad zich af hoe de minister 'dubbele toezichtslasten' en 'uiteenlopende oordelen' tussen inspectie en NVAO gaat voorkomen.

Voormalig staatssecretaris voor het Hoger Onderwijs, Halbe Zijlstra, schreef onlangs dat de twee organisaties een protocol hebben opgesteld dat voorkomt dat zij elkaar in de weg gaan lopen. Maar blijkbaar is de Raad niet overtuigd.

Ook de plannen van het ministerie om wanbeheer te corrigeren vallen niet in goede aarde. Zijlstra wil dat slechte bestuurders door de minister weggestuurd kunnen worden. Volgens de Raad voldoen de huidige interventiemogelijkheden mogelijk al. Bestuurders te verwijderen is dan ook niet nodig. Als het dan toch helemaal foutloopt bij een instelling dan mag de gewenste bevoegdheid alleen ingezet worden bij herhaaldelijk handelen in strijd met de regels. VB