Het is een soort ontgroening. Een door blinde ambitie gedreven politicus moet het klusje eigenlijk een keer geklaard hebben. Althans, zo lijkt het. Staatssecretaris zijn op ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is de ultieme test om te zien of je uit het juiste hout gesneden bent om in de Haagse politieke jungle te overleven. Een plek waar je in de lianen van partijpolitiek verstrikt raakt, en waar achter elke boom een coalitiepartner rustig wacht om een in curare gedoopte pijl op je af te vuren. En dan is daar nog het vreselijke volk dat het beleid niet accepteert en zelfs de straat op trekt om te protesteren.
Marja van Bijsterveldt was zo’n staatssecretaris die als een fiere leider, CDA-vaandel in de hand, haar vijanden onbevreesd tegemoet trad. Oké, het leger tegenover haar bestond vooral uit pissige tieners die geen zin hadden om al duimen draaiend aan voldoende schooluren te komen. En haar baas, Ronald ‘partyman’ Plasterk, rommelde wat aan met klassieke departementale problemendossiers als hoger onderwijs en cultuur.
Maar ophokuren brengen het slechtste in de mens boven. En de stakende en rellende scholieren werden aangevoerd door toenmalig LAKS-hopman Sywert van Lienden. En inmiddels is er bij veel landelijke media het idee ontstaan dat hij een soort mix van Macchiavelli en Caesar is, of zelfs een verlosser die ons naar het licht zal leiden. Voorwaar geen tegenstander om mee te spotten.
Van Bijsterveldt liet zich echter niet uit het veld slaan en droeg haar inspecteurs op om meedogenloos boetes uit te delen. Marja zette naar hartelust haar tanden in deze lastige kluif. Ze vertelde de ouders van de muitende kids dat hun opvoedingskwaliteiten te wensen over lieten. Verder was het ‘schandelijk’ dat docenten het grut ophitste. Duidelijke taal.
Een paar jaar later is er van dit elan weinig meer over. Van Bijsterveldt is nu minister en blinkt vooral uit in onzichtbaarheid. Vooruit, de scherpe kantjes zijn er nog niet helemaal van af. Ze dreef een bestuurder van de Onderwijsbond zo tot wanhoop dat hij haar als de beroerdste minister van Onderwijs ooit kwalificeerde, dan doe je vast iets goed. Ook schrok ze er niet voor terug om 300 miljoen op het passend onderwijs te bezuinigen. Maar autisten rellen niet.
Al het mooie sloopwerk wordt eigenlijk overgelaten aan staatssecretaris Zijlstra. En toegegeven, dat doet hij met zichtbaar plezier. Als intellectuele kunstliefhebbers met moeilijke-jaren-vijftig-brillen een mars van beschaving richting Den Haag inzetten, zakt de staats achterover in zijn stoel, glimlacht even meewarig, wrijft in zijn handen. Hij schrikt ook niet van brallende ballen en hatende neo-hippies die in de Malieveldse modder hun keeltjes schor schreeuwen. Daar gaan zijn ogen van gloeien, hij kan niet wachten om de woedende meute toe te spreken, stiekem hopend dat er een regen van rottende tomaten volgt. Zo hoort het.
Dus, kom op Marja, er wachten nog maar een paar demissionaire maanden. Laat de broekpijpen van Zijlstra los. Stap weer in het licht. De crisis is pas net begonnen. De zweep erover! Laat het gepeupel weer bloeden.