‘Het is een beetje vreemd’, zegt de Duitse universitair docent Florian Schneider, die in Leiden onderzoek doet naar Chinese media, informatietechnologie en cultuur. ‘Meestal zorgt het persbureau van de overheid er wel voor dat er updates zijn over de activiteiten van belangrijke figuren.’Maar over vicepresident Xi Jinping die wel van de aardebodem lijkt verdwenen, komt geen enkel nieuws naar buiten. Van de partijbons is al meer dan een week niets meer vernomen. En dat terwijl hij waarschijnlijk de nieuwe leider van het land gaat worden. ‘Het gonsde gelijk van de geruchten op allerlei blogs. En ook op Weibo, de Chinese twitter. Is er sprake van een worsteling om de macht binnen de communistische partij? Ik denk het trouwens niet, hoor. Hij zal wel ziek zijn. Maar een tactiek van “we houden alles stil” is beslist opvallend. Dat wakkert natuurlijk juist speculatie aan. Ik vraag mij echt af wie dit nu heeft besloten.’De propagandamachine van de communistische partij is behoorlijk veranderd de laatste decennia, aldus Schneider. ‘Het was: Dit is het verhaal. Geloof het! Nu is het meer een pr-activiteit geworden. De leiders van het land moeten de publiek opinie sturen, de juiste kant op gidsen.’Schneider heeft een Veni-subsidie ontvangen van wetenschapskoepel NWO om onderzoek te doen naar de Chinese internetcultuur. ‘Ik ga me vooral richten op nationalisme. Hoe denken Chinezen over hun land en hun identiteit? Op dit moment is er een conflict tussen Japan en China over een paar onbewoonde eilandjes. ‘Het gaat om de Diaoyu-eilanden (Japanse naam: Senkaku). De particuliere eigenaar heeft deze aan Japan verkocht. China claimt ze op historische gronden. Online is het debat in volle gang. Je ziet dan dat de discussie snel evolueert naar een identiteitsvraagstuk: Wie zijn wij en hoe staan we in de wereld? Het is interessant om de discussie op het internet tussen nationalistische hardliners en kosmopolitische Chinezen te volgen. Ik wil weten of er sprake is van een grote mate van willekeur of dat er een duidelijke systematiek in het debat zit.‘China heeft een half miljard internetgebruikers. Daarnaast bemoeit de overheid zich intensief met het internet en is er censuur. Maar het is onmogelijk om de stroom aan kritische blogs allemaal in de gaten te houden. Daar is gewoon de mankracht niet voor. ‘Er is verder niet een duidelijke lijn te vinden in het beleid. Kunstenaar en politiek activist Ai Weiwei wordt hard aangepakt door de autoriteiten. Maar bijvoorbeeld de schrijver, popster en rallycoureur Han Han, die een enorm populair blog heeft en ook kritiek levert op de partij, wordt niet lastig gevallen.’ Bloggers die kritisch zijn op de partij worden vaak niet offline gehaald. ‘Want dat genereert dan weer slechte publiciteit. Maar ze krijgen bijvoorbeeld wel te maken met door de overheid ingehuurde ‘commenters’ die de kritiek op het blog zelf proberen te weerleggen. En zo de blogger te torpederen.’Weibo-gebruikers moeten ook persoonlijke gegevens invullen om te registreren. ‘Je wordt in de gaten gehouden. Maar dat betekent niet dat iedereen die kritisch is, gelijk aandacht van de politie krijgt.’Het kan overigens ook zo zijn dat de overheid er expliciet voor kiest om bepaalde blogs niet aan te pakken.‘Dan kan het volk hun frustratie uiten. Beter achter boos achter het bureau tikken, dan chaos in de straat, is dan het idee.’