Columns & opinie
Upgraden met een schroevendraaier
Marleen van Wesel
woensdag 6 juni 2012
© Taco van der Eb

Onder een afdakje naast de Leidse Weggeefwinkel, net buiten het bereik van een stralende zon, staan tafels bezaaid met schroevendraaiers, tangen, zagen, duct tape en tie-wraps. Hier organiseert Liselotte Vandikkelen (24, sinds afgelopen zomer afgestudeerd antropologe) met een paar studievrienden en een groep handige vrijwilligers het eerste Leidse Repair Café. Vandikkelen: ‘Het idee is dat mensen hun kapotte lampen, broodroosters en waterkokers meenemen, om die samen te repareren. Zo hoef je minder weg te gooien en leer je ook nog iets.’ Achter haar naait een vrouw met vlotte steken een knoop op een spijkerbroek.

Wethouder Roos van Gelderen, die het Repair Café officieel opende, bracht zelf een oude fauteuil mee met een flinke barst in de zitting. ‘Ik ben er niet zelf doorgezakt hoor’, zegt ze voor de zekerheid. Britt Myren (23), masterstudent medische antropologie en sociologie aan de Universiteit van Amsterdam, kijkt bewonderend naar de man die zich over haar fiets heeft ontfermd. ‘Hij doet veel meer dan ik had verwacht. Het zadel was naar achteren geklapt en de versnelling was kapot, maar hij heeft ook alvast mijn lamp gerepareerd en het spatbord vastgeschroefd.’

Zelf heeft ze ook al een reparatiepoging ondernomen. ‘Maar dat was geen succes. Nu wordt mijn zadel meteen geüpgrade tot een professioneel iets.’ Hoewel haar eigen handen nog niet echt druipen van de kettingolie, steekt ze er wel wat van op. ‘Hij maakt niet álles. Voor mijn versnelling moet ik nog een klein onderdeeltje aanschaffen en zelf monteren.’

Intussen bemoeit ook een betrokken buurtbewoner zich met haar zadel. Vandikkelen vindt dat mooi. ‘Dat is precies de bedoeling: mensen nemen behalve hun kapotte huisraad ook hun eigen kennis mee. De volgende edities van het Leidse Repair Café organiseren we daarom telkens in een ander buurthuis.’ Voor de eerste editie is nog gekozen voor de iets centraler gelegen Weggeefwinkel aan de Lammeschansweg. Vandikkelen: ‘Ook hier worden oude spullen niet weggegooid, maar weggegeven aan mensen die er nog wat mee kunnen.’

Rachad Ghaddoura (30), een van de studievrienden uit de organisatie, constateert dat mensen vooral fietsen meenemen. ‘Logisch, dat is laagdrempeliger dan een zware fauteuil. En bijna iedereen heeft thuis wel zo’n oud barrel staan. Maar ik zie ook veel stofzuigers, radio’s en frituurpannen.’

Repair cafés bestaan al enige tijd in andere Nederlandse steden. Tijdens een editie van het Groene IdeeCafé sloeg het concept over op Leiden. Ghaddoura: ‘Dat is een maandelijkse brainstormavond in het Scheltemacomplex. Liselotte ging ermee aan de slag en bracht via Facebook een groep mensen bij elkaar.’ Even verderop probeert een elektronicareparateur met engelengeduld het draadwerk van een waterkoker uit te leggen aan een bejaarde dame. Een ander speurt intussen de tafeltjes af naar een inbussleutel. De reparateurs hebben veel aan de inhoud van elkaars gereedschapskisten en aan de meegebrachte boutjes, moertjes en schroefjes, die ze vaak keurig gesorteerd hebben in oude botervloten en roggebroodbakjes.

Onder de kapotte zitting van de fauteuil van de wethouder is inmiddels een extra plank geschroefd. Van Gelderen neemt haast als een diva plaats op het antieke meubel. Ze knijpt haar ogen dicht tegen de felle zon, omringd door fotografen van de lokale media. Terwijl de camera’s flitsen klinkt een luid gekraak en betrekt haar gezicht. Snel springt ze op.

Repair Café

Za 9 juni, 13-16 uur, Buurtcentrum De Pancrat,

Za 14 juli, 13-16 uur, Buurtcentrum ’t Schippertje