Het cortège bewoog zich wat voorzichtiger dan normaal op de gladde stenen bij de Pieterskerk, waar woensdag 8 februari de stichting van de universiteit in 1575 werd gevierd. Eenmaal binnen refereerde rector magnificus Paul van der Heijden aan het winterse weer. ‘Dankzij de vloerverwarming, zit u er warmpjes bij.’
Het thema van de viering was Europa en het recht. ‘Wie het burgerlijk recht bestudeert, houdt zich bezig met het in kaart brengen van de grenzen van de vrijheid’, sprak dies-orator Alex Geert Castermans, hoogleraar burgerlijk recht. Castermans stelt dat het doel van het privaatrecht ook in de Europese context uiteindelijk is gelegen in het individu en zijn rechten en niet in zoiets als de uniforme toepassing van het Europees recht. De burger bestaat immers niet voor de gemeenschap, de Europese Unie, maar de Unie is er voor de burger.’
De Belg Walter van Gerven, emeritus hoogleraar Europees Recht aan de Universiteit van Leuven, ontving vervolgens een eredoctoraat. Erepromotor hoogleraar Europees Recht, Christa Tobler noemde Van Gerven de ‘grand old man’ van zijn vakgebied. ‘Het geeft voldoening dat deze eer mij te beurt valt’, zei de kersverse eredoctor. ‘Zeker omdat deze komt van een der oudste universiteiten.’
Van der Heijden brak in zijn toespraak een lans voor Europese samenwerking. Hoewel Europa onder vuur ligt, zag hij een ander beeld, namelijk ‘dat de Europese Unie voor heel velen een groot succes is’. Om dat te continueren moet de Unie niet verzwakt worden want ‘geen van de 27 lidstaten is op zichzelf in staat om in het geopolitieke- en globaliseringsgeweld een rol van betekenis te spelen.’ De Unie is daarom ‘domweg noodzakelijk’.
Ook voor het hoger onderwijs is de Europese Unie van groot belang, vindt Van der Heijden. Hij roemde het 25-jarige Erasmusprogramma, waardoor ‘ongeveer 3 miljoen studenten gestudeerd of stage hebben gelopen aan een Europese universiteit buiten hun eigen land’.
Leidse studenten moeten ook vooral op stap gaan, vond hij, ook al realiseerde hij zich dat studenten die in een wereld leven van 100 studiepunten halen in twee jaar tijd en de langstudeerboete, flink twijfelen over dit soort uitstapjes. Onnnodig, aldus Van der Heijden. ‘Als je per week 40 uur aan je studie besteedt, hou je nog 128 uur over om te slapen, te sporten, te besturen, te chillen en wat een jong mens in zijn leven nog meer wil doen. Het gaat om motivatie en planning. Als er voor een bachelorstudie drie jaar staat, waarom zou je hem dan ook niet in drie jaar halen? En als er voor een masterstudie één of twee jaar staat, waarom zou je dan niet in die beschikbare tijd die studie halen?’
De onderwijsprijs die elk jaar door de Leidse Studentenraad wordt uitgereikt, ging naar Isabelle van de Calseyde. Zij doceert economisch en juridisch Frans en doet dat volgens LSr voorzitter, Christel de Lange, op een manier waarop ‘theorie en praktijk geheel verweven zijn.’ Ook buiten de collegezaal is de docente heel actief. Zij organiseert excursies naar Franse bedrijven en is heel betrokken bij de studievereniging. Van de Calseyde krijgt 5000 euro. Dat bedrag moet ze besteden aan onderwijs.