Boudewijn Büchs enthousiasme was misschien wel zijn grootste aantrekkingsfactor. Of het nu om pinguïns, zeldzame drukken, ontdekkingsreizigers, uitgestorven diersoorten, Amerikaanse popmuziek, verre oorden of negentiende-eeuwse dichters ging; hij praatte en schreef erover met een onuitputbaar en aanstekelijk gusto. Stonden zijn reisprogramma’s bol van het plezier over het onverkende, zijn romans en egodcoumenten werden gekenmerkt door eenzaamheid en wantrouwen jegens de wereld.

Toen hij in 2002 op 53-jarige leeftijd stierf, doken al snel geruchten op dat de jongensachtige presentator en weemoedige auteur het niet altijd zo nauw nam met de waarheid. Hoewel hij ooit beweerde over een dubbele doctorstitel te beschikken, bleek hij nooit aan de universiteit gestudeerd te hebben. Zijn enige academische link was het redacteurschap van Mare.

 De dood van zijn zoon, beschreven in zijn meest succesvolle en verfilmde roman De kleine blonde dood, bleek bijvoorbeeld verzonnen. Hij had niet eens een zoon. Vrij Nederland-journalist Rudie Kagie schreef een biografie over Büch die uitpakte als een opsomming van ’s mans leugens. Dat stoorde zijn vrienden en bewonderaars.

Onder hen cabaretier Diederik van Vleuten die aanstaande zaterdag de eerste Boudewijn Büch-lezing verzorgt. Van Vleuten: ‘Het beeld dat ik van hem is absoluut niet aangetast. Vergelijk het met Cruijff. Hij is misschien een lul, maar wel een groot voetballer. Kijk, ik heb hem nooit persoonlijk ontmoet. Ik ben een bewonderaar. Ik begrijp dat mensen die door hem benadeeld zijn, daar anders over denken. Maar kom op, na Büchs dood gingen journalisten snelsnel een biografie schrijven en opeens was het allemaal rommel wat hij achterliet. Zijn bibliotheek zou niets waard zijn geweest, zijn programma’s slecht… Nee, hem is een groot onrecht aangedaan.’

Om dat dominante beeld van Büch als fabulant bij te stellen is een werkgroep Biografie Boudewijn Büch opgericht. Eva Rovers, die eerder over het leven van kunstverzamelaar Helene Kröller-Müller schreef, is aangetrokken als biografe.

De werkgroep waartoe behalve Van Vleuten ook tv-journalist Frits Barend en fotograaf Klaas Koppe behoren, wil de nagedachtenis ook levend houden door middel van lezingen.

Van Vleuten verzorgt de eerste aanstaande zaterdag, in Haarlem. Onderwerp is de achttiende-eeuwse ontdekkingsreiziger James Cook die eerste Europeaan in Australië was.

Zou de cabaretier, die binnenkort weer in de theaters is te zien, zelf geen reisprogramma’s willen maken? ‘Ik? Nee joh, die reisprogramma’s tegenwoordig dat is meer in de stijl van Floortje Dessing. Niet mijn ding. Bovendien, is daar nog geld voor tegenwoordig? Nee, een geschiedenisprogramma daarentegen…’

Boudewijn Büchlezing 2011

Diederik van Vleuten, Teylers Museum, Haarlem Za 26 november, 13.30, € 20

Kaarten via atheneum.nl